Güney Afrika'nın kırsal bölgelerinde yaşayan insanlar için günlük su gereksinimlerini sağlamak zahmetli bir iş. Su, genellikle uzaktaki bir kaynaktan kovalar ya da bidonlarla eve taşınıyor. Bunun kimi zaman dört saat bile sürebildiği belirtiliyor. Bazı yerlerde su kuyuları var. Ancak, elektrikli pompaların kurulumu ve bozulduğunda tamir edilmesi pahalıya geldiğinden su, bu kuyulardan tulumbayla çekiliyor. Evin su gereksinimini sağlamaksa genellikle çocukların görevi.
Güney Afrikalı bir grup buluşçu, tüm bunları göz önünde bulundurarak özel bir pompa geliştirmişler. Adı, "oyna-pompala". Pompanın çalışması için, üzerindeki oyuncağın döndürülmesi gerekiyor. Bu, oyun parklarında bulunan döndürmeli oyuncakların tıpkısı. Oyuncak döndürüldükçe su, kuyudan yerde yüksekteki bir depoya pompalanıyor. Çocukların kaplarını suyla doldurmak için tek yapması gereken, deponun altındaki musluğu açmak. Bu pompayla, depoya saatte 1500 litre su pompalanabiliyor.
Çeşitli yerlere kurulan 400 oyna-pompala sayesinde 200.000 kişinin su gereksiniminin karşılandığı belirtiliyor.
(TÜBİTAK) |